05 Ago Vacina fronte á Covid-19 no embarazo e lactancia (actualización 05/08/21)
Actualización sobre a información dispoñible da administración da vacina fronte á Covid-19 no embarazo e lactancia.
Nas últimas semanas están a xurdir moitas dúbidas entre as mulleres embarazadas e nais lactantes sobre a administración da vacina fronte á Covid-19. Por iso, desde a Asociación Galega de Matronas, publicamos este resumo coas recomendacións máis actualizadas, que substitúen ás publicadas no mes de xaneiro 2021.
A xestación como factor de risco
A infección polo SARS- CoV-2 durante a xestación asóciase a un maior risco de enfermidade de curso grave e complicacións na muller e a resultados perinatais desfavorables, como é o caso dos partos prematuros.
A vacinación fronte á covid é eficaz para a prevención da infección polo SARS- CoV-2 e as formas graves desta, tamén en mulleres durante a xestación e a lactación.
Dúbidas sobre a vacinación na xestación e lactancia
Nos inicios da vacinación, non se aconsellou a vacinación sistemática de embarazadas porque nos ensaios de fase 3 (aqueles que permitiron a autorización destas vacinas) non se incluiron mulleres xestantes. O mesmo aconteceu coa lactancia materna.
A incertidume xeralizada en torno ao coronavirus levou á poboación a pensar en como afectará a vacina sobre a capacidade reprodutiva, sobre a saúde do feto, etc. Pero 6 meses despois, a evidencia científica permite acometer a vacinación durante o embarazo e lactancia cun importante grao de seguridade de que non causa danos na nai, no feto nin no bebé lactante.
Que sabemos agora sobre a vacina fronte a Covid-19?
A bibliografía dispoñible sobre a vacina fronte á Covid-19 no embarazo e lactancia permite a día de hoxe saber que:
- Antes do embarazo:
- As mulleres que estén a pensar nunha xestación, poden recibir calquera vacina da Covid das recomendadas para a súa idade. Non é preciso agardar un tempo entre a vacinación e a concepción.
- Considérase que a vacinación da Covid non afecta á capacidade funcional, cantidade e calidade dos óvulos e os espermatozoides. Por tanto, non afectaría á capacidade reprodutiva de mulleres e homes.
- Durante o embarazo:
- As embarazadas poden ser vacinadas fronte á Covid en calquera momento do embarazo. No caso de coincidir coa vacina da tos ferina ou a gripe, cómpre priorizar a da Covid-19 e agardar 7 días ata a administración da outra vacina.
- Durante a lactancia materna:
- As mulleres que dan o peito aos seus bebés poden recibir as vacinas da Covid sen necesidade de suspender a lactación nin demorar a vacinación.
- Non hai probas de que os compoñentes vacinais se excreten directamente no leite materno.
- Beneficio engadido da vacinación das xestante e nais lactantes. Unha parte dos anticorpos xerados pola vacinación transfírense ao feto, a través da placenta, e ao lactante, a través do leite materno. Non está determinado cal é o grao e a duración da protección conferida desta forma, pero enténdese, en todo caso, un beneficio neto para o froito da xestación.
Tipos de vacinas recomendadas no embarazo e lactancia
Segundo as recomendacións do Ministerio de Sanidade, estanse a administrar en embarazadas e nais lactantes as vacinas elaboradas con ARNm (ARN mensaxeiro). Polo tanto, serían as seguintes as marcas as que se recomendan para este sector da poboación:
-
- Comirnaty (Pfizer & BioNTech)
- Spikevax (Moderna)
Resumo sobre a vacina fronte á Covid-19 no embarazo e lactancia
Por todo isto, desde o Ministerio de Sanidade recoméndanse que as mulleres nas que estea indicada a vacinación da Covid non demoren a vacinación por estar en disposición de buscar unha xestación, durante o embarazo e a lactancia materna. As únicas condicións serían as contraindicacións xerais ou particulares sinaladas para cada vacina.
Neste momento é importante:
- Recomendar a vacinación das mulleres xestantes e nais lactantes.
- A vacinación nas mulleres xestantes é segura, á luz da información dispoñible actualmente e en base á experiencia acumulada ata o momento.
- A vacinación é compatible coa lactancia materna.
Precaución: a pandemia continúa!
Con todo, cómpre intensificar a investigación sobre este sector da poboación
así como manter a vixiancia dos posibles efectos secundarios. Estes débense notificar á matrona, ao médico de cabeceira ou directamente a través do Sistema Español de Farmacovixiancia (SEFV-H) de medicamentos en www.notificaram.es.
E por suposto, contar coa pauta completa da vacina fronte a Covid-19 non quita que debamos manter as medidas de prevención que se recomendan desde o comezo da crise sanitaria:
- Manten a distancia social
- Emprega máscara
- Lava as mans
- Coida da túa saúde física e mental
- Se tés dúbidas, consulta coa túa matrona
Máis información e recursos
- Vacinas da Covid no embarazo e lactancia materna do Comité Asesor de Vacinas da AEPED a día 13/07/2021: https://vacunasaep.org/profesionales/noticias/covid-vacunas-embarazo-y-lactancia-13jul2021
- Estratexia de Vacinación do Sistema Interterritorial do Sistema Nacional de Saúde a día 22/06/2021: https://www.mscbs.gob.es/profesionales/saludPublica/prevPromocion/vacunaciones/covid19/docs/COVID-19_Actualizacion8_EstrategiaVacunacion.pdf
- Recomendacións da Federación de Asociacións Científico Médicas de España a día 30/06/2021: https://facme.es/wp-content/uploads/2021/06/20210615-FAC-Embarazadas-Recomendaciones-para-la-vacunacio%C2%B4n-frente-a-COVID-19-1.pdf
- Lactancia e vacina Covid a día 30/06/2021: http://www.e-lactancia.org/breastfeeding/covid-19-vaccine/product
- Plan Galego de Vacinación do SERGAS https://coronavirus.sergas.gal/Contidos/Documents/679/PLAN_GALEGO_VACINACION_COVID19.pdf
- Materiais gráficos para matronas