Manifesto polo Día Internacional da Educación Non Sexista

Desde a FAME non queremos que pase a xornada sen lembrarvos que hoxe se celebra o día da Educación Non Sexista.

As matronas somos conscientes de que hoxe en día vivimos nunha sociedade chea de estereotipos sociais que reforzan as desigualdades de xénero. A educación, os medios de comunicación e as persoas influentes son tres grandes fontes  desde onde, aínda hoxe, transmítense estes prexuízos que viaxan entre xeracións.

Temos que ter moi claro que a educación non se limita soamente á transmisión de coñecementos. A educación non é neutra, a linguaxe non é neutro, senón que está cargado de mensaxes paralelas aos coñecementos que se imparten ou  a materia que se ensina. De feito, estas “mensaxes paralelas”, son os valores que se transmiten na aula e que tan profundamente impactan no alumnado, constituíndo unha gran influencia para o seu desenvolvemento integral posterior.

Moitas veces estas mensaxes transmítense de forma inconsciente.  Dentro do campo da Saúde Sexual e Reprodutiva hai un exemplo claro, tal e como explica  Eulàlia Pérez no seu artigo O Sexo das Metáforas. Nel vese claro que ao espermatozoide atribúenselle calidades como a velocidade, a axilidade e a resistencia para ser o primeiro en chegar a  fecundar un óvulo, por outra banda, pasivo, estático e á espera de “ser  fecundado”. Xa vemos que nin o proceso de fecundación líbrase de ser expresado sen esta carga de estereotipos.

Ao longo da historia, o ámbito educativo sempre foi un ámbito desigual e desfavorable para a muller. Sempre vivimos nun sistema no que houbo unha clara diferenza entre o que se espera de homes e de mulleres de acordo aos estereotipos de xénero (de aí a segregación de materias por sexos ou a “invasión” de espazos comúns, por exemplo, co fútbol reservado para nenos). Este feito foi clave e decisivo para determinar a diferenza de oportunidades e decisións entre nenos e nenas.

Por este motivo cremos que é tan importante darlle visibilidade ao concepto de  Coeducación como estratexia educativa que vai máis aló da educación mixta. É un método que trata de recoñecer as individualidades de nenas e nenos, tratando de educar desde a igualdade de valores das persoas.

Unha vez remarcamos a importancia da linguaxe e á dinámica educativa na educación non sexista, quédanos preguntarnos, que papel xogamos as matronas neste ámbito. Pois ben, a nivel asistencial, as matronas somos o profesional de referencia que atende ás mulleres ao longo de todo o seu ciclo vital e, por tanto, debemos ser as  garantes dos dereitos en materia de Saúde Sexual e Reprodutiva.

Ademais debemos ser capaces e estar formadas para a detección e manexo dos casos de violencia contra as mulleres, forma máis grave de manifestación desta desigualdade e maneira máis desproporcionada de poñela en práctica.

A nivel docente, as matronas, debemos estar cada vez máis presentes no sistema educativo, tanto na educación primaria como nas universidades, liderando a transmisión de coñecementos e valores baseados na igualdade.